Stichting Regionale Veteranendag

Noord-West Veluwe

Hoe de Indische Nederlanders naar Harderwijk kwamen

Elspeet, baken van verzet - nieuwe feiten over de pilotenlijn op de Veluwe

Geschiedenis UNIFIL beschreven in Dikkeboemenboek

Memoires van een Indisch marinier

Veluwse Veteranen vertellen hun verhalen

Veteranen met een Missie

Hoe de Indische Nederlanders naar Harderwijk kwamen

Tussen de jaren 1949 en 1965 kwamen duizenden Indische Nederlanders, die niet voor een bestaan in de nieuwe Republiek Indonesië hadden gekozen, uit het voormalige Nederlands-Indië naar Nederland. De meeste van hen waren werkzaam geweest bij het KNIL, het Koninklijk Nederlands Indisch Leger en konden een overstap naar de Koninklijke Landmacht maken. Veel van hen kwamen naar de Veluwe, waar Defensie nog een van de grote werkgevers was. In Harderwijk werden huizen voor ze gebouwd in de nieuwe wijk de Tinnegieter. In Nederlands-Indië hadden ze bijna alles achter moeten laten, familie, huis en wat ze nog bezaten paste in een paar schamele koffers. Het was helemaal opnieuw beginnen. Ze woonden met grote gezinnen in kleine huizen, maar men had elkaar en er was werk, gezelligheid en genoeg te eten.

De nieuwkomers van toen zijn senioren van nu.

Ze wonen soms nog zelfstandig in Harderwijk of zijn bewoners van zorgcentra. Hun kinderen zijn opgegroeid en uitgevlogen. Succesvol geïntegreerd, dat wel, maar niet zonder pijn. Regelmatig rispt het verleden op, vooral als oude thema’s ook nu nog actueel blijken te zijn.

Ons koloniale verleden is nog lang niet verteerd.

Het boek kost € 15,00 (ex. verzendkosten)
en is
hier te bestellen.


ISBN: 978-90-819404-0-5. Schrijver Theo Bakker

Elspeet, baken van verzet - nieuwe feiten over de pilotenlijn op de Veluwe

Het is oorlog. In het slaperige dorpje Elspeet, ingeklemd tussen heide en bossen, weten aanvankelijk maar weinig bewoners wat zich afspeelt in de buitenwereld en in de vernietigingskampen. Toch zitten de Duitsers overal om hen heen: in de Feytahof, het Refugium, het Ronde Huis, de Stakenberg, kasteel Staverden, in de pastorie en in de woonhuizen die de bezetter gevorderd heeft.


Vlak na operatie 'Market Garden', de grootste Geallieerde luchtlandingsoperatie uit de militaire geschiedenis, die op zondag 17 september 1944 begon, werd op de Veluwe een pilotenorganisatie opgericht (PTO) onder leiding van de Britse geheim agent (MI9) Dick Kragt (schuilnaam Frans Hals) en de Joodse verzetsman Joop Piller (Joop van Amstel) uit Amsterdam. Bij deze pilotenlijn sloten zich jonkheer Dirk van Eysinga (Dirk Bussink) uit Elspeet, dr. Joop Kruimel (Oom Joop) uit Garderen en Huib de Jongh (Lou van Welsum) aan. Samen wisten ze veel gestrande piloten en parachutisten aan schuilplaatsen te helpen en hen via de PTO naar bevrijde gebieden te brengen. Ondergronds gebeurde er veel. Onder leiding van meester van Sloten, zetten dochter Jet van Sloten, Hans Blankenberg en andere dappere verzetsmensen zich in voor Joden en andere onderduikers.


Het boek 'Elspeet, baken van verzet. Nieuwe feiten over de Pilotenlijn op de Veluwe' is op 19 april jl. in Elspeet gepresenteerd.


Auteur: J.S. Dijkstra - Prijs: € 18,50 - Aantal pagina's: 168 - ISBN: 9789087881771.

Geschiedenis UNIFIL beschreven in Dikkeboemenboek

Sommige mensen houden van geschiedenis en belijden dat door daarover te lezen, anderen doen dat juist door erover te schrijven en dragen in die zin zelf actief bij aan de geschiedenis. John van Heijst, voormalig beroepsmilitair en veteraan behoort tot die laatste groep. Als militair werd hij in begin jaren tachtig uitgezonden naar Libanon en maakte daar deel uit van het 44ste pantser-infanteriebataljon. Recent beschreef hij daarvan de geschiedenis in het Dikkeboemenboek, dat in 2011 is uitgegeven.


Nederland stuurde in 1979 haar eerste manschappen o.l.v. Luitenant Kolonel E.H. Lensink en haar laatste in 1985. In totaal waren er tussen de 8.000 en 9.000 manschappen voor korte of langere periode in Libanon gelegerd. John van Heijst beschreef aan de hand van verslagen en interviews de geschiedenis van Dutchbatt en de Dutch Infantery Company en maakte er een lijvig boekwerk van. Voor liefhebbers van militaire historie is het een belangrijk naslagwerk, want behalve in grote lijnen schetst Van Heijst ook de geschiedenis van de afzonderlijke posten en roadblocks. Voor Libanongangers een must en voor anderen een aanrader.


OGB DesignDe geschiedenis van de eerste naoorlogse missie sinds Nieuw-Guinea is in het Dikkeboemenboek uitgebreid opgetekend. Ondanks de sobere uitvoering, (grotendeels zwart-wit foto’s) en het kleine lettertype is het een boekwerk geworden van ruim 350 pagina’s, geen boekje dat je op een avond uitleest, maar dat zal niet de bedoeling zijn geweest van Van Heijst die hiermee zijn visitekaartje afgeeft. UNIFIL is voor ons geschiedenis, schrijft hij in zijn nawoord en met deze uitgave maakt hij deze geschiedenis voor een groter publiek inzichtelijk.


Het Dikkeboemenboek is voor € 19,50
(incl. Frankeringskosten).

Te bestellen door betaling op rekeningnummer

NL08 SNSB 0931 3553 11 t.n.v. J.van Heijst Harderwijk

(met vermelding van uw postadres)


Titel: Dikkeboemenboek

UNIFIL is voor ons geschiedenis.



De geschiedenis van 44 pantserinfanteriebataljon als Dutchbatt en Dutch Infantery Compagnie in Libanon in de periode 1979–1985. Auteur John van Heijst , ISBN 978-90-9026040-2. Met een voorwoord van Luitenant-Generaal b.d. J.G. Roos.

Memoires van een Indisch marinier

OGB DesignZojuist is de autobiografie van John La Gordt Dillie verschenen. Na een bewogen leven in Indië en Nederland en veel aandringen van vrienden en collega’s, heeft hij dan eindelijk de pen opgenomen en zijn leven aan het papier toevertrouwd. En met succes: het is een meeslepend en spannend relaas geworden, dat je liefst in één ruk wilt uitlezen.


Meeslepend beschrijft hij bijvoorbeeld hoe hij als weesjongentje op Java opgroeide en het spiksplinternieuwe weeshuis van Malang ‘runde’ als ‘weesjongen nummer 1’. Ronduit spannend wordt zijn verhaal wanneer de oorlog uitbreekt en hij besluit om zijn land te gaan dienen: hij wordt marinier, vecht voor zijn koningin en helpt zijn kameraden langs de Birmaspoorweg. Tijdens Indonesiës onafhankelijkheidsstrijd schopt hij het tot sergeant en leidt als commandant diverse gevechten, totdat de historie hem naar Nederland brengt. Ook gunt hij de lezer een blik in de wereld van de kazernes van de Nederlandse mariniers: met humor en oog voor zijn persoonlijke beleving. Zo is het geen doorsnee heldendicht geworden, maar het eerlijke verhaal van een warm doch ambitieus mens. Deze waardevolle getuigenis is voor maar € 15,00 incl. verzendkosten te bestellen bij: (0341) 419811.

Veluwse Veteranen vertellen hun verhalen

De Nationale en de Regionale Veteranendagen trekken jaarlijks vele oud-militairen. De Harderwijker Theo Bakker besloot verhalen van hen op te tekenen om ze te behouden voor het nageslacht. Aan de vooravond van de Nationale Veteranendag 2009 presenteerde Theo Bakker zijn boek 'Verhalen van Veteranen'. Het eerste exemplaar werd in boekhandel De Plantage uitgereikt aan loco-burgemeester Rob Daamen.


In het boek staan interviews met 28 veteranen die vertellen over hun ervaringen in het buitenland. De oudste van hen is bijna negentig jaar en diende destijds in Nederlands-Indië. De jongste is nog maar net twintig en heeft er een missie in Afghanistan opzitten. Anderen die aan het woord komen dienden in Korea, Nieuw-Guinea, Libanon, voormalig Joegoslavië en Afrika. Dat in verschillende perioden en onder wisselende omstandigheden.


OGB DesignHet idee voor het boek ontstond bij Theo Bakker enkele jaren geleden, toen hij meereed als gast tijdens de veteranendag op de Noord-Veluwe. Hij kreeg veel verhalen te horen van veteranen over hun tijd in het buitenland.

Theo Bakker: "Ik realiseerde me dat veel van hen de tachtig al gepasseerd waren. Wilden we hun verhalen bewaren voor het nageslacht, dan moest daar niet te lang mee gewacht worden. Ook speelde een rol dat zijn vader diende in Nederlands-Indië, maar daar nooit over vertelde.


Bij het interviewen van oudgedienden ontstond bij Theo Bakker het idee het verhaal door te trekken naar de tegenwoordige tijd, waarin militairen worden uitgezonden naar Afghanistan. De omstandigheden verschillen, maar ook nu gaan de militairen hetzelfde avontuur tegemoet als hun opa's. Bakker heeft de ervaring dat er nu meer wordt gedaan aan opvang en begeleiding van militairen die terugkomen. In de jaren vijftig kwam daar weinig van terecht. Veel oudere veteranen voelden zich na terugkeer in de steek gelaten en ontvangen eigenlijk pas nu – onder meer in de vorm van de landelijke en regionale veteranendag – de waardering die zij zo node misten.


De geïnterviewde militairen zijn grotendeels afkomstig van de Veluwe, een regio waar veel oud-militairen wonen. Het boek is geïllustreerd met foto's uit de albums van de veteranen. Bakker: "Een aantal veteranen vond het moeilijk om over hun ervaringen te vertellen. Soms hebben ze die na ruim zestig jaar nog niet verwerkt en komen er nog steeds veel emoties naar boven. Veteranen hebben soms verschrikkelijke dingen meegemaakt en de een verwerkt dat beter dan de ander. Opvallend vind ik wel dat bijna alle militairen positief terugkijken op hun missie en dat het hen grotendeels heeft gevormd voor de rest van hun leven." (Dit boek is helaas uitverkocht)

Veteranen met een Missie

Op zaterdag 1 november 2008 werd op de landelijke KPA Wilde Ganzendag in Den Haag het boek Veteranen met een missie gepresenteerd. De eerste twee exemplaren van het boek werden door de directeur van het Veteraneninstituut (Vi) Loek Habraken overhandigd aan twee veteranen die humanitaire projecten hebben opgezet in Bosnië-Herzegovina en Nieuw-Guinea, landen waar zij voorheen als militair actief zijn geweest.


Vi-directeur Loek Habraken (r) overhandigt de eerste exemplaren aan Henk Hoogink (l) en Wim Brock.


Steeds meer veteranen starten humanitaire initiatieven in de landen waarnaar zij als militair uitgezonden zijn geweest. Van het steunen van een weeshuis in Indonesië tot het bouwen van complete bruggen in Afrika. Dat blijkt uit een verkennend onderzoek dat in opdracht van de Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling (NCDO) en Stichting het Veteraneninstituut (SVi) is uitgevoerd. Het is een ontwikkeling die past in de trend van kleinschalige particuliere initiatieven op het gebied van ontwikkelingssamenwerking.


Maar bij oud-militairen is er ook sprake van specifieke kenmerken. Zo is de kiem van veel projecten van veteranen meestal al gelegd tijdens de militaire missie en wordt er dankbaar gebruikgemaakt van specifieke militaire kwaliteiten om de projecten zelf te realiseren.

En vaak blijken de indrukwekkende ervaringen tijdens een uitzending een belangrijke rol te spelen in de motivatie om dergelijke initiatieven te nemen. Of, zoals een veteraan het verwoordt in een van de in dit boek opgenomen interviews: “Eigenlijk wil ik nu als mens doen wat ik als militair niet kon doen.”


Het boek bevat een korte samenvatting van het verkennend onderzoek en ‘tips’ en ‘tools’ voor veteranen die een humanitair initiatief (willen) ontplooien. Voorts worden er twaalf projecten van veteranen, verspreid over drie continenten, uitvoerig belicht aan de hand van interviews. Ten slotte is er aandacht voor humanitaire initiatieven van veteranen in de VS, Engeland en Ierland. Het voorwoord van het boek is geschreven door Ruud Lubbers, ex-premier van Nederland, oud-Hoge Commissaris voor de vluchtelingen van de VN en World Connector.


Het boek werd overhandigd aan Nieuw-Guinea veteraan Henk Hoogink, die met de stichting Manusia Papua onder meer waterputten bouwt in de provincie Papoea (Indonesië) en Kosovo-veteraan Wim Brock, voorzitter van de Stichting Veteranen Actief, die door veteranen veelal zelf uitgevoerde renovatieprojecten opzet in Bosnië-Herzegovina.


Het boek 'Veteranen met een missie' kan rechtstreeks besteld worden bij QV Uitgeverij.

Dit doet u door overmaking van € 12,50 (dit is inclusief verzendkosten) op rekening 54.22.90.448 t.n.v QV Uitgeverij te Nijmegen, o.v.v. Veteranen met een missie en uw naam, adres en woonplaats. Na overschrijving op deze rekening ontvangt u het boek per post. Veteranen betalen de speciale veteranenprijs van € 10,00 (inclusief verzendkosten) voor het boek. Vergeet dan niet uw veteranenpasnummer te vermelden.